മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളി:മലബാറിന്റെ മോസസ്

കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ പിതാവ് മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളി: മലബാറിന്റെ ശിൽപി, ഒരു യുഗത്തിന്റെ പ്രകാശഗോപുരം

കേരളത്തിന്റെ സാമൂഹിക മതപരമായ ചരിത്രത്തിൽ, വിശിഷ്യാ മലബാർ മേഖലയുടെ വികസനത്തിൽ, മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളിക്ക് സമാനതകളില്ലാത്ത സ്ഥാനമാണുള്ളത്. അദ്ദേഹത്തെ “കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ പിതാവ്” എന്നും “മലബാറിന്റെ മോസസ്” എന്നും സ്നേഹത്തോടെയും ആദരവോടെയും നാം ഓർക്കുന്നു. ഈ വിശേഷണങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആത്മീയ നേതൃത്വത്തിനപ്പുറം, കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ ഭൗതികവും സാമൂഹികവുമായ ഉന്നമനത്തിനായി അദ്ദേഹം നടത്തിയ അക്ഷീണ പ്രയത്നങ്ങളെ എടുത്തു കാണിക്കുന്നു. തലശ്ശേരി അതിരൂപതയുടെ പ്രഥമ മെത്രാൻ എന്ന നിലയിൽ, ഒരു സഭാനേതാവ് എന്നതിലുപരി, ഒരു ജനതയുടെ അതിജീവനത്തിനും വളർച്ചയ്ക്കും വഴികാട്ടിയായ ദീർഘവീക്ഷണമുള്ള ഒരു നേതാവായിരുന്നു അദ്ദേഹം.

മലബാറിന്റെ മോസസ്:

ഒരു ദീർഘവീക്ഷണമുള്ള ഇടയൻ

“മലബാറിന്റെ മോസസ്” എന്ന വിശേഷണം കേവലം ഒരു സ്ഥാനപ്പേരല്ല, മറിച്ച് മലബാർ കുടിയേറ്റത്തിന്റെ ചരിത്രപരമായ ഒരു പ്രതിഫലനമാണ്.

ബൈബിളിലെ മോസസ് ഇസ്രായേൽ ജനതയെ അടിമത്തത്തിൽ നിന്ന് മോചിപ്പിച്ച് വാഗ്ദത്ത ഭൂമിയിലേക്ക് നയിച്ച വ്യക്തിയാണ്. സമാനമായി, മലബാറിലെ കുടിയേറ്റം ആരംഭിക്കുന്നത് തിരുവിതാംകൂറിലെ ജനപ്പെരുപ്പം, ഭൂമിയുടെ ദൗർലഭ്യം, അന്നത്തെ ദിവാൻ സി.പി. രാമസ്വാമി അയ്യരുടെ ദുർഭരണം തുടങ്ങിയ പ്രതികൂല സാഹചര്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ഒരു പലായനമായാണ്. ഈ കുടിയേറ്റക്കാർക്ക് മലബാറിലെ നിബിഡവനങ്ങളും മലേറിയ, വന്യമൃഗങ്ങൾ, യാത്രാദുരിതങ്ങൾ, അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ അഭാവം തുടങ്ങിയ പ്രതികൂല സാഹചര്യങ്ങളും ഒരു “മരുഭൂമി” പോലെയായിരുന്നു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, വള്ളോപ്പിള്ളി പിതാവ് ഈ കുടിയേറ്റ ജനതയെ ആത്മീയമായും സാമൂഹികമായും സംഘടിപ്പിച്ച്, വെല്ലുവിളികളെ അതിജീവിച്ച് ഒരു പുതിയ ജീവിതം കെട്ടിപ്പടുക്കാൻ സഹായിച്ചു. ഭൂമി കണ്ടെത്താനും, അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ ഒരുക്കാനും, അവരുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായി പോരാടാനും അദ്ദേഹം മുന്നിൽ നിന്നു. ഈ വിശേഷണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തെയും ജനങ്ങളോടുള്ള പ്രതിബദ്ധതയെയും, ഒരു ജനതയെ പ്രതിസന്ധിയിൽ നിന്ന് കരകയറ്റി പുതിയൊരു ജീവിതത്തിലേക്ക് നയിച്ച ആത്മീയ-സാമൂഹിക നായകനായി അദ്ദേഹത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ഒരു പ്രവാചക സ്വഭാവം നൽകി.

ജീവിതരേഖ: ജനനം മുതൽ പൗരോഹിത്യം വരെ

മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളി 1911 ഓഗസ്റ്റ് 4-ന് കോട്ടയം ജില്ലയിലെ കുടക്കച്ചിറയിൽ, പുരാതന ക്രൈസ്തവ കുടുംബമായ ശങ്കരപുരിയുടെ ശാഖയായ വള്ളോപ്പിള്ളി കുടുംബത്തിലെ പൈലോ – റോസ ദമ്പതികളുടെ മകനായി ജനിച്ചു.

കുറിച്ചിത്താനം, ഉഴവൂർ സ്കൂളുകളിൽ പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസവും, പാലാ സെൻറ് തോമസ് ഹൈസ്കൂളിൽ നിന്ന് എസ്.എസ്.എൽ.സിയും, ചങ്ങനാശ്ശേരി എസ്.ബി. കോളേജ്, പാളയംകോട്ട സെൻറ് സേവിയേഴ്സ് കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസവും നേടി.

ദൈവവിളി സ്വീകരിച്ച് പൗരോഹിത്യ പഠനത്തിനായി അദ്ദേഹം ചങ്ങനാശ്ശേരി മൈനർ സെമിനാരിയിലും പിന്നീട് സിലോണിലെ (ഇന്നത്തെ ശ്രീലങ്ക) കാൻഡി പൊന്തിഫിക്കൽ സെമിനാരിയിലും ചേർന്നു.

1945 ഓഗസ്റ്റ് 24-ന് അവിടെ വെച്ച് അദ്ദേഹം പൗരോഹിത്യം സ്വീകരിച്ചു. പൗരോഹിത്യ സ്വീകരണത്തിനുശേഷം, ഭരണങ്ങാനം സ്കൂളിലെ താൽക്കാലിക അധ്യാപകനായിട്ടായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രഥമ നിയമനം. ഇക്കാലത്ത് രോഗശയ്യയിലായിരുന്ന വിശുദ്ധ അൽഫോൻസാമ്മയുമായി പരിചയപ്പെടാൻ സാധിച്ചത് അഭിവന്ദ്യ പിതാവിന്റെ ജീവിതത്തിലെ വലിയ ഭാഗ്യമായിരുന്നു.

1946 ജൂൺ ഒന്നു മുതൽ ചങ്ങനാശ്ശേരി മൈനർ സെമിനാരിയിൽ ആദ്ധ്യാത്മിക പിതാവായി മൂന്ന് വർഷം സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. 1949 ഒക്ടോബർ 27-ന് വലിയകുമാരമംഗലം സ്കൂൾ ഹെഡ്മാസ്റ്ററായി നിയമിതനായി. 1952-ൽ തിരുവനന്തപുരം ഗവൺമെൻറ് ടീച്ചേഴ്സ് ട്രെയിനിങ് കോളേജിൽ ചേർന്ന് ബി.എഡ്. ബിരുദം കരസ്ഥമാക്കി. 1953 ജൂൺ മാസം മുതൽ കടനാട് ഹൈസ്കൂളിന്റെ ഹെഡ്മാസ്റ്ററായി ജോലി ആരംഭിച്ചു. ഏഴുമാസക്കാലം മാത്രമാണ് അദ്ദേഹം കടനാട് സ്കൂളിൽ ഹെഡ്മാസ്റ്ററായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചത്. പക്ഷെ ആ ചുരുങ്ങിയ കാലത്തിനുള്ളിൽ ഹൃദ്യമായ പെരുമാറ്റവും അധ്വാനശീലവും സേവന സന്നദ്ധതയും കൊണ്ട് അദ്ദേഹം സകലരുടെയും ഹൃദയം കവർന്നു.

1953 ഡിസംബർ 2-ാം തീയതി പാലാ അരമനയിൽ വച്ച് അത്യുന്നത കർദിനാൾ യൂജീൻ ടിസറന്റുമായുള്ള കൂടിക്കാഴ്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതത്തിലെ വഴിത്തിരിവായിരുന്നു. 1953 ഡിസംബർ 31-ന് തലശ്ശേരി രൂപത സ്ഥാപിച്ചപ്പോൾ ഫാ. സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളിയെ പുതിയ രൂപതയുടെ അപ്പസ്തോലിക് അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്ററായി പരിശുദ്ധ പിതാവ് നിയമിച്ചു. 1954 മാർച്ച് 19-ന് അദ്ദേഹം തലശ്ശേരിയിലെത്തി. താൽക്കാലിക കത്തീഡ്രലും രൂപതാസ്ഥാനവുമായി ഉപയോഗിക്കാൻ നിശ്ചയിച്ചിരുന്ന തലശ്ശേരി ഹോളി റോസറി പള്ളിയിൽ വച്ച് അദ്ദേഹം തലശ്ശേരി രൂപതയുടെ ഭരണഭാരം ഏറ്റെടുത്തു.

1955 ഒക്ടോബർ 15-ാം തീയതി പരിശുദ്ധ പിതാവ് പീയൂസ് പന്ത്രണ്ടാമൻ മാർപാപ്പ പുറപ്പെടുവിച്ച ബൂളയിലൂടെ ഫാ. സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളിയെ മെത്രാനായി ഉയർത്തി. 1956 ജനുവരി 8-ന് റോമിൽ വച്ച് കർദിനാൾ ടിസറന്റ് അദ്ദേഹത്തെ മെത്രാനായി അഭിഷേകം ചെയ്തു.

തലശ്ശേരി രൂപതയുടെ സ്ഥാപനവും നേതൃത്വവും:

ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യ ദശകങ്ങളിൽ, തിരുവിതാംകൂറിൽ ജനപ്പെരുപ്പം, ഭൂമിയുടെ ദൗർലഭ്യം, അന്നത്തെ ദിവാൻ സി.പി. രാമസ്വാമി അയ്യരുടെ ദുർഭരണം എന്നിവ കാരണം ദുരിതമനുഭവിച്ച കർഷകർ ജീവിതമാർഗം തേടി മലബാറിലേക്ക് കുടിയേറാൻ തുടങ്ങി. 1930-കൾ മുതൽ മലബാറിലേക്ക് സുറിയാനി കത്തോലിക്കരുടെ കുടിയേറ്റം സജീവമായിരുന്നു. എന്നാൽ, ഈ കുടിയേറ്റക്കാർക്ക് ലത്തീൻ റീത്തിലുള്ള ആരാധനക്രമവും ആചാരങ്ങളും പരിചയമില്ലായിരുന്നു. കൂടാതെ, കുടിയേറ്റം വർധിച്ചതോടെ കോഴിക്കോട് രൂപതയിൽനിന്നുള്ള രണ്ട് വൈദികർക്ക് മാത്രം കുടിയേറ്റക്കാരുടെ ആത്മീയ കാര്യങ്ങൾ നോക്കാൻ കഴിയാതെ വന്നു.

ഈ സാഹചര്യത്തിലാണ്, കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ ആത്മീയവും സാമൂഹികവുമായ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്നതിനായി, പയസ് പന്ത്രണ്ടാമൻ മാർപ്പാപ്പയുടെ “ആഡ് ക്രിസ്റ്റി എക്ലേസിയം റിജെൻഡം” എന്ന ഉത്തരവിൻ പ്രകാരം 1953 ഡിസംബർ 31-ന് തലശ്ശേരി പ്രൊവിൻസ് (രൂപത) എറണാകുളം അതിരൂപതയുടെ സാമന്ത രൂപതയായി തലശ്ശേരി ആസ്ഥാനമാക്കി രൂപീകൃതമായത്.

മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളിയായിരുന്നു തലശ്ശേരി രൂപതയുടെ ആദ്യ അപ്പസ്തോലിക് അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റർ. പിന്നീട് അദ്ദേഹം രൂപതയുടെ പ്രഥമ മെത്രാനായി ചുമതലയേറ്റു. 1953 മുതൽ 1989 മേയ് 1-ന് മാർ ജോർജ് വലിയമറ്റം പിൻഗാമിയായി സ്ഥാനമേൽക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹം രൂപതാധ്യക്ഷനായിരുന്നു. 2006 ഏപ്രിൽ 4-ന് അദ്ദേഹം കാലംചെയ്തു. സിറോ മലബാർ സഭയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാലം ബിഷപ്പായിരുന്ന വ്യക്തിയാണ് മാർ വള്ളോപ്പിള്ളി. 52 വർഷത്തോളം അദ്ദേഹം ബിഷപ്പായി സേവനം അനുഷ്ഠിച്ചു. ഈ ദീർഘകാല നേതൃത്വം മലബാറിലെ കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ വളർച്ചയിൽ അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്ന അചഞ്ചലമായ പ്രതിബദ്ധതയെയും സ്വാധീനത്തെയും എടുത്തു കാണിക്കുന്നു.

“SERVIRE NON SERVI” ‘ശുശ്രൂഷിക്കപ്പെടുവാനല്ല ശുശ്രൂഷിക്കുവാൻ’ എന്ന ആപ്തവാക്യം സ്വീകരിച്ചുകൊണ്ട് രൂപതാഭരണം ഏറ്റെടുത്ത അഭിവന്ദ്യ വള്ളോപ്പിള്ളി പിതാവ് സംഭവബഹുലമായ 35 വർഷം തലശ്ശേരി രൂപതയ്ക്കും മലബാറിലെ കുടിയേറ്റ ജനതയ്ക്കും നേതൃത്വം നൽകി.

34,000 ചതുരശ്ര മൈൽ വിസ്തൃതി ഉണ്ടായിരുന്ന അവിഭക്ത തലശ്ശേരി രൂപതയുടെ എല്ലാ മുക്കിലും മൂലയിലും പിതാവ് കടന്നുചെന്നിട്ടുണ്ട്.

കർണ്ണാടകത്തിന്റെയും തമിഴ്നാടിന്റെയും ഭാഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്ന, കേരളത്തിന്റെ ഇരട്ടിയോളം വലിപ്പം ഉണ്ടായിരുന്ന ഈ രൂപതയിലെ വിശ്വാസികളെ തേടി ലക്ഷക്കണക്കിന് മൈലുകൾ മലയോരങ്ങളിലെ കുണ്ടും കുഴിയും നിറഞ്ഞ പാതകൾ വഴി അദ്ദേഹം യാത്ര ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ തലശ്ശേരി രൂപത വലിയ വികാസം പ്രാപിച്ചു. കണ്ണൂർ, കാസർകോട് ജില്ലകളും കർണാടകയിലെ മംഗലാപുരം, ചിക്കമഗളൂർ, മൈസൂർ, ഷിമോഗ തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്ന വിശാലമായ ഭൂപ്രദേശമായിരുന്നു ഈ രൂപതയുടെ കീഴിൽ. കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ എണ്ണം വർധിക്കുകയും അവർ പുതിയ പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തതോടെ, പിന്നീട് ഈ രൂപതയെ വിഭജിച്ച് മാനന്തവാടി രൂപത (1973), താമരശ്ശേരി രൂപത (1986), ബെൽത്തങ്ങാടി രൂപത (1999) എന്നിവ രൂപീകരിച്ചു. 1995-ൽ തലശ്ശേരി രൂപത അതിരൂപതയായി ഉയർത്തപ്പെട്ടു. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദീർഘകാല നേതൃത്വത്തിന്റെ ഫലമായി രൂപത കൈവരിച്ച വളർച്ചയെയും കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ സാമൂഹികവും ആത്മീയവുമായ മുന്നേറ്റത്തെയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ മുന്നണിപ്പോരാളി:

വെല്ലുവിളികളും ഇടപെടലുകളും

ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യ ദശകങ്ങളിൽ, തിരുവിതാംകൂറിൽ ജനപ്പെരുപ്പം, ഭൂമിയുടെ ദൗർലഭ്യം, അന്നത്തെ ദിവാൻ സി.പി. രാമസ്വാമി അയ്യരുടെ ദുർഭരണം എന്നിവ കാരണം ദുരിതമനുഭവിച്ച കർഷകർ ജീവിതമാർഗം തേടി മലബാറിലേക്ക് കുടിയേറാൻ തുടങ്ങി. മലബാറിലെ കുറഞ്ഞ ഭൂമിവില, ഉദാരമായ ഭൂനിയമങ്ങൾ, ഫലഭൂയിഷ്ഠമായ തരിശുഭൂമി എന്നിവ കുടിയേറ്റക്കാരെ ആകർഷിച്ചു. കുടിയേറ്റം ആസൂത്രിതമായും ഒറ്റപ്പെട്ട രീതിയിലും നടന്നിട്ടുണ്ട്. കോട്ടയം രൂപതയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ 1942-ൽ രാജപുരം (ഏച്ചിക്കോൽ) പോലുള്ള പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് സംഘടിത കുടിയേറ്റം നടന്നു, ഇത് കുടിയേറ്റ ചരിത്രത്തിലെ ഒരു പ്രധാന നാഴികക്കല്ലാണ്.

കുടിയേറ്റക്കാർക്ക് മലേറിയ, വന്യമൃഗങ്ങൾ, യാത്രാദുരിതങ്ങൾ, അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ അഭാവം തുടങ്ങിയ നിരവധി വെല്ലുവിളികൾ നേരിടേണ്ടി വന്നു. എന്നാൽ അവരുടെ കഠിനാധ്വാനം വനങ്ങളെ കൃഷിയിടങ്ങളാക്കി മാറ്റുകയും കാർഷിക വിപ്ലവത്തിന് വഴിയൊരുക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ പ്രതിസന്ധി ഘട്ടങ്ങളിൽ, മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളി കുടിയേറ്റ കർഷകരുടെ ആത്മീയ നേതാവെന്നതിലുപരി, അവരുടെ സാമൂഹികവും സാമ്പത്തികവുമായ പ്രശ്നങ്ങളിൽ സജീവമായി ഇടപെട്ടു.

അദ്ദേഹം കുടിയേറ്റ കർഷകരുടെ പ്രശ്നങ്ങളിൽ മുന്നണിപ്പോരാളിയായിരുന്നു. കർഷകരുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായി അദ്ദേഹം സമരങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകുകയും കുടിയിറക്കിനും കർഷക ദ്രോഹങ്ങൾക്കുമെതിരെ നിരാഹാരം അനുഷ്ഠിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ധീരമായ നേതൃത്വത്തെയും, തികഞ്ഞ ഗാന്ധിയൻ എന്ന വിശേഷണത്തെയും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഈ ഇടപെടലുകൾ കുടിയേറ്റക്കാർക്ക് വലിയ പിന്തുണയും ധൈര്യവും നൽകി, പ്രതിസന്ധി ഘട്ടങ്ങളിൽ അവർക്ക് ഒരു വഴികാട്ടിയായി അദ്ദേഹം നിലകൊണ്ടു.

മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളിയുടെ ഗാന്ധിയൻ സമീപനവും കർഷക പ്രക്ഷോഭങ്ങളിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വവും, സഭാനേതൃത്വം സാമൂഹിക നീതിക്ക് വേണ്ടി നിലകൊണ്ടതിന്റെ ഉത്തമ ഉദാഹരണമാണ്. 20-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ മധ്യത്തിൽ, മലബാറിലെ കുടിയേറ്റ കർഷകർക്ക് ഭൂമിയുടെ അവകാശങ്ങൾ, കുടിയിറക്ക് ഭീഷണി, അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ അഭാവം തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രശ്നങ്ങൾ നേരിടേണ്ടി വന്നു. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഗാന്ധിയൻ സമരമുറകൾക്ക് വലിയ സാമൂഹിക സ്വീകാര്യതയുണ്ടായിരുന്നു. ഒരു സഭാനേതാവ് എന്ന നിലയിൽ, ആത്മീയ കാര്യങ്ങളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങാതെ, തന്റെ ജനതയുടെ ഭൗതികമായ കഷ്ടപ്പാടുകളിൽ അദ്ദേഹം നേരിട്ട് ഇടപെട്ടു. നിരാഹാരം പോലുള്ള ഗാന്ധിയൻ രീതികൾ സ്വീകരിച്ചത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ധാർമ്മിക ശക്തിയെയും, അക്രമരഹിതമായ പ്രതിരോധത്തിലുള്ള വിശ്വാസത്തെയും കാണിക്കുന്നു. ഇത് സഭയെ ജനങ്ങളുടെ ദുരിതങ്ങളിൽ നിന്ന് അകന്നുനിൽക്കുന്ന ഒരു സ്ഥാപനമായി കാണുന്ന പരമ്പരാഗത കാഴ്ചപ്പാടിനെ തിരുത്തി, സാമൂഹിക നീതിക്കുവേണ്ടി സജീവമായി ഇടപെടുന്ന ഒരു ശക്തിയായി അവതരിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഈ ഇടപെടലുകൾ കുടിയേറ്റക്കാർക്ക് വലിയ പിന്തുണയും ധൈര്യവും നൽകി. വള്ളോപ്പിള്ളി പിതാവിന്റെ ഈ മാതൃക, സഭയ്ക്ക് സാമൂഹിക പരിവർത്തനത്തിൽ വഹിക്കാൻ കഴിയുന്ന പങ്കിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു പുതിയ കാഴ്ചപ്പാട് നൽകി. ഇത് അദ്ദേഹത്തെ വെറുമൊരു ബിഷപ്പായിട്ടല്ല, മറിച്ച് തന്റെ ജനതയുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായി പോരാടിയ ഒരു സാമൂഹിക പരിഷ്കർത്താവായി അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു.

വികസന കാഴ്ചപ്പാടുകളും സംഭാവനകളും:

മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളിയുടെ ദീർഘവീക്ഷണവും നേതൃത്വവും മലബാർ കുടിയേറ്റ മേഖലകളിൽ വലിയ സാമൂഹികവും സാമ്പത്തികവുമായ വികസനങ്ങൾക്ക് വഴിയൊരുക്കി. അദ്ദേഹത്തിൽ നിന്ന് പൗരോഹിത്യം ലഭിച്ച മോൺ. മാത്യു എം. ചാലിൽ (1963-ൽ) വെള്ളരിക്കുണ്ട്, പാലാവയൽ തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങളിൽ പള്ളി, കോൺവെന്റ്, സ്കൂൾ, പോസ്റ്റ് ഓഫീസ്, വായനശാല, സഹകരണ സംഘങ്ങൾ, റോഡുകൾ, ബസ് സർവീസുകൾ എന്നിവ സ്ഥാപിച്ചു. ഇത് വള്ളോപ്പിള്ളി പിതാവിന്റെ ദീർഘവീക്ഷണവും, തന്റെ വൈദികരിലൂടെ വികസന പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കാനുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഴിവും എടുത്തു കാണിക്കുന്നു. ചാലിലച്ചനെ “മലബാറിന്റെ ഗുരു, കാസർകോടിന്റെ മിഷനറി” എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്, വള്ളോപ്പിള്ളി പിതാവിന്റെ കീഴിൽ വളർന്ന ഒരു തലമുറയുടെ സംഭാവനകളെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

കൂമാങ്കുളത്തെ സെന്റ് മേരീസ് പള്ളിയുടെ കൂദാശ കർമ്മം അദ്ദേഹം നിർവഹിച്ചു, ഇത് കുടിയേറ്റ മേഖലകളിലെ ആത്മീയ കേന്ദ്രങ്ങളുടെ സ്ഥാപനത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്ന താൽപ്പര്യം വ്യക്തമാക്കുന്നു.

എടൂർ പള്ളി വികാരിയായി ഫാ. സെബാസ്റ്റ്യൻ ഇളംതുരുത്തിയെ നിയമിച്ച ശേഷം, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശ്രമഫലമായി എടൂരിൽ ഒരു ഹൈസ്കൂൾ അനുവദിച്ചുകിട്ടി. ഇത് വിദ്യാഭ്യാസ മേഖലയിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരോക്ഷമായ സ്വാധീനം വ്യക്തമാക്കുന്നു. കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ വളർച്ചയ്ക്ക് വിദ്യാഭ്യാസം എത്രത്തോളം പ്രധാനമാണെന്ന് അദ്ദേഹം തിരിച്ചറിഞ്ഞിരുന്നു. കല്ലാനോട് ജൂബിലി സ്റ്റേഡിയം അദ്ദേഹം ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു. ഇത് കായിക മേഖല ഉൾപ്പെടെയുള്ള സാമൂഹിക വികസനങ്ങളോടുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ താൽപ്പര്യം കാണിക്കുന്നു.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ ഇന്നും നിരവധി വികസന പദ്ധതികളും പുരസ്കാരങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്.

തലശ്ശേരി അതിരൂപത ഭവനരഹിതർക്കായി 1000 വീടുകൾ നിർമ്മിച്ചു നൽകാനായി നടപ്പാക്കുന്ന ബിഷപ്പ് മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളി ഭവന നിർമ്മാണ പദ്ധതി, അദ്ദേഹത്തിന്റെ സാമൂഹിക പ്രതിബദ്ധതയുടെ ഏറ്റവും വലിയ ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ്. കാസർകോട്, കണ്ണൂർ ജില്ലകളിലെ ഭവനരഹിതർക്ക് വേണ്ടിയുള്ള ഈ പദ്ധതിയുടെ 500 വീടുകൾ ഇതിനോടകം പൂർത്തിയായി. 2018 ജനുവരിയിൽ ആരംഭിച്ച ഈ പദ്ധതി, അദ്ദേഹത്തെ “കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ അനിഷേധ്യ നേതാവ്” എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ തുടരുന്നത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സാമൂഹിക കാഴ്ചപ്പാടിന്റെ തുടർച്ചയാണ്. 250 മുതൽ 350 ചതുരശ്ര അടി വരെ വിസ്തീർണ്ണമുള്ള വീടുകളാണ് 6 മുതൽ 10 ലക്ഷം രൂപ വരെ മുതൽമുടക്കിൽ നിർമ്മിക്കുന്നത്.

കുടിയേറ്റ കർഷകരുടെ പ്രശ്നങ്ങളിൽ മുന്നണിപ്പോരാളിയായിരുന്ന ജോൺ കച്ചിറമറ്റത്തിന് മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളി അവാർഡ് നൽകി. ഫാ. തോമസ് തൈത്തോട്ടത്തിനും ഈ അവാർഡ് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്മരണ നിലനിർത്താനും സാമൂഹിക സേവനങ്ങളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനുമുള്ള ശ്രമങ്ങളെ കാണിക്കുന്നു.

നിർമ്മലഗിരി കോളേജും വള്ളോപ്പിള്ളി ഫൗണ്ടേഷനും സംയുക്തമായി ഏർപ്പെടുത്തിയ മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളി സാഹിത്യ അവാർഡ് സാഹിത്യ രംഗത്തെ സംഭാവനകളെ ആദരിക്കുന്നു. കവിത, ചെറുകഥ, നോവൽ എന്നീ സാഹിത്യ വിഭാഗങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള നിരൂപണ ഗ്രന്ഥങ്ങളാണ് ഈ അവാർഡിന് പരിഗണിക്കുന്നത്. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദർശനം വിദ്യാഭ്യാസത്തിലും സാംസ്കാരിക മേഖലയിലും വ്യാപിച്ചിരുന്നു എന്നതിന്റെ സൂചനയാണ്.

വിശ്വാസ പരിശീലനത്തിൽ മികവ് പുലർത്തുന്നവർക്കായി ഏർപ്പെടുത്തിയ വള്ളോപ്പിള്ളി പൗരോഹിത്യ രജതജൂബിലി സ്മാരക അവാർഡ്, ആത്മീയ വളർച്ചയ്ക്കും ദൈവവിളികൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും അദ്ദേഹം നൽകിയ പ്രാധാന്യം വ്യക്തമാക്കുന്നു.

ഓർമ്മകളും അംഗീകാരങ്ങളും

മാർ വള്ളോപ്പിള്ളിയുടെ ജീവിത വിശുദ്ധിയും ജനങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വാധീനവും പരിഗണിച്ച്, അദ്ദേഹത്തെ വിശുദ്ധ പദവിയിലേക്ക് ഉയർത്തുന്നതിനുള്ള നാമകരണ നടപടികളുടെ പ്രാരംഭ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് തുടക്കമായി. ഇതിനായി തലശ്ശേരി ആർച്ച്ബിഷപ്പ് മാർ ജോസഫ് പാംപ്ലാനി മൂന്ന് വൈദികരടങ്ങിയ ഒരു കമ്മിഷനെ നിയമിച്ചു. റവ. ഡോ. തോമസ് നീണ്ടൂർ കൺവീനറായുള്ള ഈ കമ്മിഷനിൽ അതിരൂപതാ ചാൻസലർ റവ. ഡോ. ജോസഫ് മുട്ടത്തുകുന്നേൽ, റവ. ഡോ. തോമസ് മാപ്പിളപ്പറമ്പിൽ എന്നിവരാണ് അംഗങ്ങൾ. ഈ കമ്മിഷൻ ബിഷപ്പ് മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളിയുടെ ജീവിതം, വിശുദ്ധിയുടെ കീർത്തി, അദ്ദേഹത്തിലൂടെ ലഭിച്ചിട്ടുള്ള അനുഗ്രഹങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് വിശദമായി പഠനങ്ങൾ നടത്തി റിപ്പോർട്ട് സമർപ്പിക്കും.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചരമവാർഷികങ്ങൾ അതിരൂപതയിലെ എല്ലാ ദൈവാലയങ്ങളിലും വിശുദ്ധ കുർബാന അർപ്പിച്ചും അനുസ്മരണ സന്ദേശങ്ങൾ നൽകിയും ആചരിക്കുന്നു. 2024 ഏപ്രിൽ 4-ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പതിനെട്ടാം ചരമവാർഷികം ആചരിച്ചു. പുതിയ തലമുറയ്ക്ക് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സംഭാവനകളെക്കുറിച്ച് മനസ്സിലാക്കാൻ സൺഡേ സ്കൂൾ കുട്ടികൾക്ക് അദ്ദേഹത്തെ പരിചയപ്പെടുത്താനും തലശ്ശേരി രൂപതയുടെ വളർച്ചയിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സംഭാവനകൾ വിശദീകരിക്കാനും നിർദ്ദേശമുണ്ട്.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള വിവിധ അവാർഡുകൾ അദ്ദേഹത്തോടുള്ള ആദരവിന്റെയും സ്മരണയുടെയും ഭാഗമാണ്.

വിശുദ്ധ പദവിയിലേക്കുള്ള നാമകരണ നടപടികൾ, മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളിയുടെ സാമൂഹിക സംഭാവനകൾക്കപ്പുറം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആത്മീയ ജീവിതത്തിന്റെ ആഴവും ജനങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള വിശുദ്ധിയുടെ കീർത്തിയും എടുത്തു കാണിക്കുന്നു. വിശുദ്ധ പദവി പ്രഖ്യാപന പ്രക്രിയയിൽ ഒരു വ്യക്തിയുടെ വീരോചിതമായ പുണ്യങ്ങൾ, വിശുദ്ധിയുടെ കീർത്തി, അത്ഭുതങ്ങൾ എന്നിവ വിശദമായി പഠനവിധേയമാക്കുന്നു. ഇത് കേവലം സാമൂഹിക പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കപ്പുറം വ്യക്തിയുടെ ആത്മീയ ജീവിതത്തിന്റെ ആഴത്തെയാണ് പരിഗണിക്കുന്നത്. അദ്ദേഹത്തെ “കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ പിതാവ്” എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭൗതികമായ സംഭാവനകളെയാണ്. എന്നാൽ വിശുദ്ധ പദവി നടപടികൾ, ഈ ഭൗതിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഒരു ആഴമേറിയ ആത്മീയതയിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചതാണെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ജനങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു “മോസസ്” ആയി കണ്ടത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വപരമായ കഴിവുകൾ കൊണ്ടായിരിക്കാം, എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശുദ്ധ പദവി നടപടികൾ, ഈ നേതൃത്വം ദൈവത്തിലുള്ള അചഞ്ചലമായ വിശ്വാസത്തിൽ അധിഷ്ഠിതമായിരുന്നു എന്ന് വ്യക്തമാക്കുന്നു. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വ്യക്തിത്വത്തിന് ഒരു ആത്മീയ മാനം നൽകുന്നു.

ഒരു വ്യക്തിയുടെ സാമൂഹിക ഇടപെടലുകളും ആത്മീയ ജീവിതവും പരസ്പരം ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്നതിന്റെ ഉദാഹരണമാണ് വള്ളോപ്പിള്ളി പിതാവിന്റെ ജീവിതം. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശുദ്ധിയുടെ കീർത്തി, അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ കേവലം മാനുഷികമായ ശ്രമങ്ങൾക്കപ്പുറം ദൈവിക പ്രചോദനത്താൽ നയിക്കപ്പെട്ടവയായിരുന്നു എന്ന് വിശ്വസിക്കാൻ ജനങ്ങളെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു.

ഒരു യുഗത്തിന്റെ ശിൽപി:

മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളിയുടെ ജീവിതവും പ്രവർത്തനങ്ങളും മലബാർ കുടിയേറ്റ ചരിത്രത്തിൽ ഒരു നിർണായക അധ്യായം കുറിച്ചു. അദ്ദേഹം വെറുമൊരു സഭാനേതാവായിരുന്നില്ല, മറിച്ച് ഒരു ജനതയുടെ അതിജീവനത്തിനും പുരോഗതിക്കും വഴികാട്ടിയായ ദീർഘവീക്ഷണമുള്ള ഒരു ശിൽപിയായിരുന്നു. കുടിയേറ്റ കർഷകർ നേരിട്ട വെല്ലുവിളികളെ അദ്ദേഹം സ്വന്തം വെല്ലുവിളികളായി ഏറ്റെടുക്കുകയും, അവരുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായി മുന്നിൽ നിന്ന് പോരാടുകയും ചെയ്തു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഗാന്ധിയൻ സമീപനം ഈ പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് ധാർമ്മികമായ അടിത്തറ നൽകി.

തലശ്ശേരി രൂപതയുടെ സ്ഥാപനം, അതിന്റെ തുടർന്നുള്ള വികാസം, വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളുടെയും സാമൂഹിക അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെയും വികസനം എന്നിവയെല്ലാം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദീർഘകാല കാഴ്ചപ്പാടുകളുടെ ഫലമാണ്. മലബാറിലെ കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ സാമൂഹികവും സാംസ്കാരികവും സാമ്പത്തികവുമായ വളർച്ചയിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പങ്ക് നിസ്തുലമാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ ഇന്നും നടക്കുന്ന ഭവന നിർമ്മാണ പദ്ധതികളും വിവിധ പുരസ്കാരങ്ങളും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദർശനം തലമുറകളായി തലശ്ശേരി അതിരൂപതയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളെ നയിക്കുന്നു എന്നതിന്റെ തെളിവാണ്. “കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ പിതാവ്”, “മലബാറിന്റെ മോസസ്” എന്നീ വിശേഷണങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതകാലത്തെയും മരണശേഷമുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വാധീനത്തെയും വ്യക്തമാക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശുദ്ധ പദവിയിലേക്കുള്ള നാമകരണ നടപടികൾ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതം ആത്മീയമായും സാമൂഹികമായും എത്രത്തോളം ശ്രേഷ്ഠമായിരുന്നു എന്ന് അടിവരയിടുന്നു. മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളി മലബാറിന്റെ മണ്ണിൽ ഒരു പുതിയ ജനതയെ വാർത്തെടുക്കുകയും അവരുടെ ജീവിതത്തിൽ പ്രകാശമായി മാറുകയും ചെയ്ത ഒരു യഥാർത്ഥ ഇടയനായിരുന്നു.

Bibliography:

* Archdiocese of Tellicherry Bulletin. “മാർ. സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളി പിതാവിന്റെ പതിനെട്ടാം ചരമ വാർഷികം.”

ഈ ധീരനായ കർമ്മയോഗിയുടെ ജീവിതം നാമടങ്ങുന്ന സമൂഹത്തിന് ഒരു ദിവ്യജ്യോതിസ്സാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ എളിമയും, ആത്മീയബലവും, കഠിനാധ്വാനവും, നിശ്ചയദാർഢ്യവും, സഹാനുഭൂതിയും, സാമൂഹ്യബോധവും , മാനവികതയും നാം ഏവർക്കും എന്നുമൊരുദാത്ത മാതൃകയാണ്.

എല്ലാവർക്കും നന്മകൾ നേർന്നുകൊണ്ട്

——-

ജോജോ മാത്യു

പട്ടർമഠത്തിൽ

പ്രിയപ്പെട്ട സുഹൃത്തുക്കളെ,

തലശ്ശേരി രൂപതയുടെ ആദ്യത്തെ സീറോമലബാർ(Syro-Malabar) കത്തോലിക്കാ ബിഷപ്പായിരുന്നു ഏവരുടെയും പ്രിയങ്കരനായ മാർ സെബാസ്റ്റ്യൻ വള്ളോപ്പിള്ളി പിതാവ്.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജനനം ഓഗസ്റ്റ് 4,1911 ൽ ആയിരുന്നു. അദ്ദേഹം ഇഹലോകവാസം വെടിഞ്ഞത് ഏപ്രിൽ 4, 2006 ൽ ആയിരുന്നു. ഏകദേശം 94 വയസ്സും 8മാസവും അദ്ദേഹം ഈ ഭൂമിയിൽ തന്റെ ജീവിതം നയിച്ചു.

കുടക്കച്ചിറയിൽ ജനിച്ച അദ്ദേഹം ചങ്ങനാശേരിയിലെ എസ്ബി കോളേജിലും പാളയംകോട്ടയിലെ സെന്റ് സേവ്യേഴ്സ് കോളേജിലും വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി, ശ്രീലങ്കയിലെ കാൻഡിയിലുള്ള പേപ്പൽ സെമിനാരിയിൽ പൗരോഹിത്യ പരിശീലനം നടത്തി.

1945 ജൂലൈ 24 ന് ചങ്ങനാശേരി രൂപതയ്ക്കായി വൈദിക പട്ടം സ്വീകരിച്ച അദ്ദേഹം പിന്നീട് അധ്യാപക പരിശീലനത്തിൽ ബിരുദം നേടിയ ശേഷം ഹൈസ്കൂൾ അധ്യാപകനായും ഹെഡ്മാസ്റ്ററായും സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു.

1953 ൽ തലശ്ശേരിയുടെ അപ്പസ്തോലിക് അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്ററായി നിയമിതനായ അദ്ദേഹം 1955 ഒക്ടോബർ 16 ന് അതിന്റെ ആദ്യത്തെ ബിഷപ്പായി, 1956 ജനുവരി 8 ന് സെന്റ് പീറ്റേഴ്സ് ബസിലിക്കയിൽ വെച്ച് കർദ്ദിനാൾ യൂജിൻ ടിസെറന്റിൽ നിന്ന് പട്ടം സ്വീകരിച്ചു.

ബിഷപ്പ് എന്ന നിലയിൽ, വള്ളോപ്പിള്ളി പിതാവ് സീറോ-മലബാർ കുടിയേറ്റ സമൂഹത്തിനായി ഗണ്യമായി പ്രവർത്തിക്കുകയും കുടിയേറ്റ ജനതയുടെ അഭിവൃദ്ധിക്കായി മദ്യപാനം പോലുള്ള സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങൾക്കെതിരെ നിരന്തരം പോരാടുകയും ചെയ്തു.

തലശ്ശേരി വിഭജിച്ച് മാനന്തവാടി (1973), താമരശ്ശേരി (1986) എന്നീ രൂപതകൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നതിന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണകാലത്ത് സാധിച്ചു.

ഒരു ഗാന്ധിയൻ തത്ത്വചിന്തകനായിരുന്ന അദ്ദേഹം ലാളിത്യത്തിനും സാമൂഹിക പരിഷ്കരണത്തിനും പ്രാധാന്യം നൽകി.

1975-ൽ അദ്ദേഹം നസറെത്ത് സിസ്റ്റേഴ്‌സ് സന്യാസസഭ സ്ഥാപിച്ചു. 1989-ൽ വിരമിച്ച ശേഷം, 94 ആം വയസ്സിൽ മരിക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹം തലശ്ശേരിയിലെ ബിഷപ്പ് ഹൗസിൽ താമസിച്ചു.

2006 ഏപ്രിൽ 6-ന് സെന്റ് ജോസഫ്സ് കത്തീഡ്രൽ പള്ളിയിൽ അദ്ദേഹത്തെ സംസ്കരിച്ചു.

2024-ൽ, ആർച്ച് ബിഷപ്പ് ജോസഫ് പാംപ്ലാനി പിതാവ് അദ്ദേഹത്തെ “ദൈവത്തിന്റെ ദാസൻ” എന്ന് നാമകരണം ചെയ്തുകൊണ്ട് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാഴ്ത്തപ്പെട്ട പദവി നിർണയ പ്രക്രിയയ്ക്ക് തുടക്കമിട്ടു.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഓർമ്മയ്ക്കായുള്ള “വള്ളോപ്പിള്ളി സ്മാരക കുടിയേറ്റ മ്യുസിയ”ത്തിന്റെ ഉദ്ഘാടനം കേരള സംസ്ഥാന പുരാവസ്തു വകുപ്പിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ വരുന്ന ഓഗസ്റ്റ് 16 ന് ശനിയാഴ്ച 3:30pm ന് ചെമ്പന്തൊട്ടിയിൽ വച്ച് പൗരപ്രമുഖരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടക്കപ്പെടും.

എല്ലാവരും മതഭേദമന്യേ ഈ കൂട്ടായ്മയിൽ പങ്കാളികളാകണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിയ്ക്കുന്നു.

ശുഭദിനാശംസകളോടെ,

ജോജോ മാത്യു

പട്ടർമഠത്തിൽ