“ഓർമ്മകൾ മങ്ങുമ്പോൾ: അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗവും പാർക്കിൻസൺസ് രോഗവും”

വാർദ്ധക്യം എന്നത് ജീവിതത്തിന്റെ സ്വാഭാവികമായ ഒരു ഘട്ടമാണ്. എന്നാൽ ഈ ഘട്ടത്തിൽ ചില ആളുകളിൽ ഓർമ്മക്കുറവും ചലനശേഷി കുറയുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട രോഗങ്ങൾ കണ്ടുവരുന്നു. ഇതിൽ പ്രധാനപ്പെട്ട രണ്ട് രോഗങ്ങളാണ് അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗവും പാർക്കിൻസൺസ് രോഗവും.

ഈ രോഗങ്ങളുടെ ശാസ്ത്രീയമായ വശങ്ങൾ, കാരണങ്ങൾ, ലക്ഷണങ്ങൾ, ചികിത്സാ രീതികൾ എന്നിവ നമുക്ക് വിശദമായി മനസ്സിലാക്കാം.

അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗം vs. ഡിമൻഷ്യ (മറവിരോഗം):

അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗവും/ഡിമൻഷ്യയും ഒന്നാണോ?

ഈ ചോദ്യം പലർക്കും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ലളിതമായി പറഞ്ഞാൽ, ഡിമൻഷ്യ എന്നത് ഓർമ്മക്കുറവ്, ചിന്താശേഷിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ, ആശയവിനിമയത്തിലെ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളാണ്. ഇത് ഒരു വ്യക്തിയുടെ ദൈനംദിന ജീവിതത്തെ സാരമായി ബാധിക്കുന്നു. അതായത്, ഡിമൻഷ്യ എന്നത് ഒരു രോഗമല്ല, മറിച്ച് പല രോഗങ്ങളുടെയും പൊതുവായ ഒരു അവസ്ഥയാണ്.

അതേസമയം, അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗം ഡിമൻഷ്യക്ക് കാരണമാകുന്ന ഏറ്റവും സാധാരണമായ രോഗമാണ്.

ഏകദേശം 60-80% ഡിമൻഷ്യ കേസുകളും അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗം മൂലമാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്. മറ്റ് ഡിമൻഷ്യ തരങ്ങളിൽ വാസ്കുലാർ ഡിമൻഷ്യ, ലൂയി ബോഡി ഡിമൻഷ്യ, ഫ്രോൺടോടെംപോറൽ ഡിമൻഷ്യ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. അതിനാൽ, എല്ലാ അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗികളും ഡിമൻഷ്യ രോഗികളാണ്, എന്നാൽ എല്ലാ ഡിമൻഷ്യ രോഗികളും അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗികളല്ല.

അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗം: പാത്തോഫിസിയോളജി

അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗം തലച്ചോറിലെ നാഡീകോശങ്ങളെ നശിപ്പിക്കുന്ന കാലം കഴിയുന്നതിനനുസരിച്ച് വഷളാകുന്ന ഒരു രോഗമാണ്.

ഈ രോഗത്തിന്റെ പ്രധാന ശാസ്ത്രീയ കാരണങ്ങൾ താഴെ പറയുന്നവയാണ്:

1. അമിലോയിഡ്-ബീറ്റാ പ്ലാക്കുകൾ (Amyloid-beta Plaques): തലച്ചോറിലെ നാഡീ കോശങ്ങൾക്കിടയിൽ അമിലോയിഡ്-ബീറ്റാ പ്രോട്ടീൻ അടിഞ്ഞുകൂടി പ്ലാക്കുകൾ ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് കോശങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ആശയവിനിമയം തടസ്സപ്പെടുത്തുകയും അവയെ നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

2. ടൗ ടാംഗിളുകൾ (Tau Tangles): ടൗ എന്ന പ്രോട്ടീൻ നാഡീകോശങ്ങൾക്കുള്ളിൽ കെട്ടുപിണഞ്ഞ് ടാംഗിളുകൾ ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് കോശങ്ങൾക്കുള്ളിലെ പോഷകങ്ങൾ കൊണ്ടുപോകുന്ന സംവിധാനത്തെ നശിപ്പിക്കുന്നു.

ഈ രണ്ട് ഘടകങ്ങളും ചേർന്ന് തലച്ചോറിലെ കോശങ്ങളെ നശിപ്പിക്കുകയും, അത് ഓർമ്മ, ചിന്ത, പെരുമാറ്റം എന്നിവയെ നിയന്ത്രിക്കുന്ന ഭാഗങ്ങളെ ബാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

പാർക്കിൻസൺസ് രോഗം:

പാർക്കിൻസൺസ് രോഗം തലച്ചോറിലെ സബ്സ്റ്റാൻഷ്യ നിഗ്ര (Substantia Nigra) എന്ന ഭാഗത്തെ ഡോപ്പമൈൻ എന്ന രാസവസ്തു ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന കോശങ്ങളെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു നാഡീവ്യവസ്ഥാ രോഗമാണ്.

പാർക്കിൻസൺസ് രോഗം: പാത്തോഫിസിയോളജി

പാർക്കിൻസൺസ് രോഗം ഉണ്ടാകുന്നത് ഡോപ്പമൈൻ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന നാഡീകോശങ്ങൾ നശിക്കുമ്പോഴാണ്.

ഡോപ്പമൈൻ കുറവ്:

ഡോപ്പമൈൻ ശരീരചലനങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. ഈ കോശങ്ങൾ നശിക്കുന്നതോടെ ഡോപ്പമൈനിന്റെ അളവ് കുറയുകയും, അത് വിറയൽ, പേശികളുടെ കാഠിന്യം, ചലനശേഷി കുറയുക തുടങ്ങിയ ലക്ഷണങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്നു.

ലൂയി ബോഡികൾ (Lewy Bodies): മിക്ക പാർക്കിൻസൺസ് രോഗികളിലും, മസ്തിഷ്ക കോശങ്ങളിൽ ആൽഫ-സൈന്യൂക്ലീൻ (alpha-synuclein) എന്ന പ്രോട്ടീൻ അടിഞ്ഞുകൂടി ലൂയി ബോഡികൾ ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് കോശങ്ങളുടെ സാധാരണ പ്രവർത്തനത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു.

രോഗലക്ഷണങ്ങളും ജീവിതശൈലി കാരണങ്ങളും

അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗം

ലക്ഷണങ്ങൾ: അടുത്തിടെ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ മറന്നുപോകുക, വാക്കുകൾ കണ്ടെത്താൻ പ്രയാസപ്പെടുക, വഴികൾ മറന്നുപോകുക, പെരുമാറ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങൾ.

ജീവിതശൈലി കാരണങ്ങൾ: ഉയർന്ന രക്തസമ്മർദ്ദം, പ്രമേഹം, അമിത കൊളസ്ട്രോൾ, പുകവലി, വ്യായാമക്കുറവ്, തലച്ചോറിന് ക്ഷതമേൽക്കുന്നത് തുടങ്ങിയവ അൽഷിമേഴ്‌സ് സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കാം.

പാർക്കിൻസൺസ് രോഗം

ലക്ഷണങ്ങൾ:

വിശ്രമിക്കുമ്പോൾ കൈകാലുകളിൽ വിറയൽ, ചലനങ്ങൾക്ക് വേഗത കുറയുക, പേശികളുടെ കാഠിന്യം, ശരീരത്തിന്റെ ബാലൻസ് നഷ്ടപ്പെടുക.

ജീവിതശൈലി കാരണങ്ങൾ: കൃത്യമായ കാരണം പൂർണ്ണമായി കണ്ടെത്താനായിട്ടില്ലെങ്കിലും, ജനിതക ഘടകങ്ങൾക്കൊപ്പം പരിസ്ഥിതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചില ഘടകങ്ങൾ (ഉദാഹരണത്തിന്, കീടനാശിനികളുടെ ഉപയോഗം) ഈ രോഗത്തിന് കാരണമാകാമെന്ന് പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

അസുഖം തുടങ്ങുമ്പോൾ:

സ്വഭാവ മാറ്റങ്ങൾ

അൽഷിമേഴ്‌സ്, പാർക്കിൻസൺസ് രോഗങ്ങൾ കേവലം ശാരീരിക ലക്ഷണങ്ങൾ മാത്രമല്ല, മറിച്ച് ഒരു വ്യക്തിയുടെ പെരുമാറ്റത്തിലും മാനസികാവസ്ഥയിലും വലിയ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തുന്ന രോഗങ്ങൾ കൂടിയാണ്. ഈ മാറ്റങ്ങൾ രോഗത്തിന്റെ ആദ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽത്തന്നെ പ്രകടമാകാൻ തുടങ്ങും. രോഗം കൂടുതൽ പുരോഗമിക്കുന്നതിനനുസരിച്ച് ഈ മാറ്റങ്ങൾ കൂടുതൽ തീവ്രമാവുകയും രോഗിയുടെയും പരിചരിക്കുന്നവരുടെയും ജീവിതം വെല്ലുവിളിയാക്കുകയും ചെയ്യും.

അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗം

ബാധിച്ച ഒരാളിൽ ഓർമ്മക്കുറവ് കൂടാതെ പെരുമാറ്റപരമായ പല മാറ്റങ്ങളും കാണാം. ഈ മാറ്റങ്ങൾ രോഗത്തിന്റെ പുരോഗതിയനുസരിച്ച് കൂടുതൽ വഷളാകാം.

പ്രാരംഭ ഘട്ടം (Mild)

* വിഷാദം (Depression) & ഉത്കണ്ഠ (Anxiety): രോഗം തിരിച്ചറിയുന്നതോടെ ഉണ്ടാകുന്ന ആശയക്കുഴപ്പവും ഭാവിയെക്കുറിച്ചുള്ള ഭയവും കാരണം വിഷാദവും ഉത്കണ്ഠയും സാധാരണമാണ്.

*വ്യക്തിത്വത്തിലെ ചെറിയ മാറ്റങ്ങൾ: മുൻപ് ശാന്തനായിരുന്ന ഒരാൾ പെട്ടെന്ന് ദേഷ്യപ്പെടുകയോ, സാമൂഹിക ബന്ധങ്ങളിൽ നിന്ന് ഒഴിഞ്ഞുമാറുകയോ ചെയ്യാം.

* സ്ഥിരം കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാൻ മടി: പുതിയ കാര്യങ്ങൾ പഠിക്കാനുള്ള ബുദ്ധിമുട്ടുമൂലം പതിവായി ചെയ്തിരുന്ന ഹോബികളോ ജോലികളോ ചെയ്യാൻ മടി കാണിക്കും.

രോഗം മൂർച്ഛിക്കുമ്പോൾ (Moderate to Severe)

* ദേഷ്യം, ആക്രമണോത്സുകത: കാര്യങ്ങൾ മറന്നുപോകുന്നതിന്റെ നിരാശയും ആശയക്കുഴപ്പവും കാരണം അനാവശ്യമായി ദേഷ്യപ്പെടുകയും ചിലപ്പോൾ ശാരീരികമായി ആക്രമിക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യാം.

* അമിതമായ അലഞ്ഞുതിരിയൽ (Wandering): രോഗിക്ക് വഴികൾ തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയാതെ വരികയും, എങ്ങോട്ടെന്നില്ലാതെ അലഞ്ഞുതിരിയുകയും ചെയ്യും. ഇത് അപകടകരമായ സാഹചര്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാവാം.

* സംശയം (Paranoia) & മിഥ്യാബോധം (Delusions): അടുത്ത ബന്ധുക്കൾ തങ്ങളുടെ സാധനങ്ങൾ മോഷ്ടിക്കുന്നുവെന്ന് ആരോപിക്കുകയോ, കാണാത്ത ആളുകളെ കാണുന്നുവെന്ന് പറയുകയോ ചെയ്യാം.

* ഉറക്കക്കുറവ്: രാത്രിയിൽ ഉറങ്ങാൻ ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവിക്കുകയും പകൽ സമയത്ത് അമിതമായി ഉറങ്ങുകയും ചെയ്യാം. ഇത് അവരുടെ ദൈനംദിന താളം തെറ്റിക്കുന്നു.

* സ്വകാര്യതയിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ: പൊതുസ്ഥലത്ത് വസ്ത്രം അഴിക്കുക, അനുചിതമായ സംസാരം എന്നിവ പോലുള്ള പെരുമാറ്റങ്ങൾ കാണിക്കാം.

പാർക്കിൻസൺസ് രോഗം

പാർക്കിൻസൺസ് രോഗത്തിന്റെ ചലനപരമായ ലക്ഷണങ്ങൾക്ക് പുറമേ, ചിന്താശേഷിയെയും മാനസികാവസ്ഥയെയും ബാധിക്കുന്ന ലക്ഷണങ്ങളും സാധാരണമാണ്.

പ്രാരംഭ ഘട്ടം (Early Stages)

* വിഷാദം (Depression) & ഉത്കണ്ഠ (Anxiety): ശാരീരിക ചലനങ്ങളിലുള്ള ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ കാരണം സാമൂഹികമായി ഒറ്റപ്പെടാനും വിഷാദത്തിനും സാധ്യതയുണ്ട്.

* അനാവശ്യമായ ക്ഷീണം (Fatigue): ശരീരത്തിന്റെ ചലനങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ കൂടുതൽ ഊർജ്ജം ആവശ്യമായി വരുന്നതുകൊണ്ട് കടുത്ത ക്ഷീണം അനുഭവപ്പെടാം.

* ഉറക്കക്കുറവ് (Sleep problems): രാത്രിയിൽ ഉറക്കം കിട്ടാതിരിക്കുക, ഉറക്കത്തിൽ കാൽ വലിച്ചുനീട്ടുക (restless legs syndrome), ഉറക്കത്തിൽ ബഹളം വെക്കുക എന്നിവ കാണാം.

രോഗം മൂർച്ഛിക്കുമ്പോൾ (Advanced Stages)

* മറവിരോഗം (Dementia) & മിഥ്യാബോധം (Hallucinations): രോഗം പുരോഗമിക്കുന്നതിനനുസരിച്ച് ചില രോഗികളിൽ ഓർമ്മക്കുറവ്, കാര്യങ്ങൾ തിരിച്ചറിയാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മ, ചിലപ്പോൾ കാണാത്ത കാര്യങ്ങൾ കാണുന്നതായി തോന്നുക എന്നിവ ഉണ്ടാകാം.

* അനിയന്ത്രിതമായ പേശീചലനങ്ങൾ (Dyskinesia): ലെവോഡോപ പോലുള്ള മരുന്നുകൾ അമിതമായി ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ കൈകളും കാലുകളും നിയന്ത്രണമില്ലാതെ ചലിക്കാം.

* സംസാരിക്കാനുള്ള ബുദ്ധിമുട്ട് (Speech problems): ശബ്ദം പതിഞ്ഞുപോകുകയോ, വാക്കുകൾ വ്യക്തമല്ലാതാകുകയോ ചെയ്യാം.

രോഗനിർണയവും ചികിത്സയും

ഈ രോഗങ്ങളെ തിരിച്ചറിയുന്നത് ലക്ഷണങ്ങൾ കൃത്യമായി നിരീക്ഷിച്ചുകൊണ്ടും ഡോക്ടറുടെ സഹായത്തോടെയുമാണ്.

* ന്യൂറോളജിക്കൽ പരിശോധനകൾ: ഡോക്ടർ രോഗിയുടെ ഓർമ്മശക്തി, പ്രതികരണശേഷി, പേശികളുടെ പ്രവർത്തനം എന്നിവ പരിശോധിക്കും.

* ടെസ്റ്റുകൾ: തലച്ചോറിലെ മാറ്റങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കാൻ എം.ആർ.ഐ (MRI), സി.ടി. സ്കാൻ (CT Scan) എന്നിവ നടത്തുന്നത് മറ്റ് രോഗങ്ങളെ തള്ളിക്കളയാൻ സഹായിക്കും. പാർക്കിൻസൺസ് രോഗം കണ്ടുപിടിക്കാൻ ഡാറ്റ് സ്കാൻ (DAT Scan) ഉപയോഗിക്കാം.

ചികിത്സാ രീതികൾ

* മരുന്നുകൾ: അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗത്തിന് കൊളിനെസ്റ്റേറേസ് ഇൻഹിബിറ്ററുകൾ (ഉദാഹരണത്തിന്, ഡോണെപെസിൽ), NMDA റിസപ്റ്റർ ആന്റഗോണിസ്റ്റുകൾ (ഉദാഹരണത്തിന്, മെമാന്റൈൻ) എന്നിവ ഉപയോഗിക്കുന്നു.

പാർക്കിൻസൺസ് രോഗത്തിന് ലെവോഡോപ (Levodopa), ഡോപ്പമൈൻ അഗോണിസ്റ്റുകൾ എന്നിവയാണ് പ്രധാനമായും ഉപയോഗിക്കുന്നത്.

* തെറാപ്പികൾ: ഫിസിയോതെറാപ്പി, സ്പീച്ച് തെറാപ്പി, ഒക്യുപേഷണൽ തെറാപ്പി എന്നിവ രോഗലക്ഷണങ്ങൾ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനും ജീവിതനിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും വളരെ നിർണായകമാണ്.

പുനരധിവാസവും കുടുംബാംഗങ്ങൾക്കുള്ള കൗൺസിലിംഗും:

ഈ രോഗങ്ങളെ പൂർണ്ണമായി ഭേദമാക്കാൻ കഴിഞ്ഞെന്ന് വരില്ല. പക്ഷെ ശരിയായ പരിചരണത്തിലൂടെ രോഗലക്ഷണങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കാനും ജീവിതനിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്താനും സാധിക്കും.

പരിചരണം: എങ്ങനെ സഹായിക്കാം?

ഈ പെരുമാറ്റ മാറ്റങ്ങളെ മനസ്സിലാക്കുകയും സഹാനുഭൂതിയോടെ നേരിടുകയും ചെയ്യേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്.

* ദേഷ്യം വരുമ്പോൾ: രോഗിയുടെ ദേഷ്യത്തെ വ്യക്തിപരമായി എടുക്കാതിരിക്കുക. ശാന്തമായ ശബ്ദത്തിൽ സംസാരിക്കുകയും ശ്രദ്ധ മാറ്റാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുക.

* അലഞ്ഞുതിരിയൽ: വീടിന് പുറത്ത് എളുപ്പത്തിൽ തുറക്കാത്ത വാതിലുകൾ സ്ഥാപിക്കുക, രോഗിയുടെ കയ്യിൽ തിരിച്ചറിയൽ കാർഡ് വെക്കുക, അല്ലെങ്കിൽ ട്രാക്കിംഗ് ഡിവൈസുകൾ ഉപയോഗിക്കുക.

* മിഥ്യാബോധം: രോഗി കാണാത്ത കാര്യങ്ങൾ കാണുന്നുവെന്ന് പറയുമ്പോൾ അവരെ തർക്കിച്ച് തിരുത്താൻ ശ്രമിക്കരുത്. പകരം, ‘അതെന്താണെന്ന് എനിക്ക് മനസ്സിലാകുന്നില്ല, പക്ഷെ ഞാൻ നിങ്ങളുടെ കൂടെയുണ്ട്’ എന്ന് പറഞ്ഞ് ആശ്വസിപ്പിക്കുക.

* ഉറക്കമില്ലായ്മ: ഉറങ്ങാൻ പോകുന്നതിന് മുൻപ് ശാന്തമായ അന്തരീക്ഷം ഒരുക്കുക. പകൽ സമയത്ത് ലളിതമായ വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്യാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുക.

വീട്ടിലെ പരിചരണം

രോഗികൾക്ക് സുരക്ഷിതമായ ഒരു അന്തരീക്ഷം ഒരുക്കുക. വീഴ്ച ഒഴിവാക്കാൻ നിലത്ത് തടസ്സങ്ങൾ ഇല്ലാതാക്കുക. പതിവായുള്ള മാനസിക വ്യായാമങ്ങൾ (പത്രം വായിക്കുക, ലളിതമായ കളികളിൽ ഏർപ്പെടുക) ഓർമ്മശക്തി നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കും.

കുടുംബാംഗങ്ങൾക്കുള്ള കൗൺസിലിംഗ്

രോഗത്തെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ പുരോഗതിയെക്കുറിച്ചും കൃത്യമായ ധാരണ നേടുന്നത് രോഗിയെ കൂടുതൽ ക്ഷമയോടെയും സ്നേഹത്തോടെയും പരിചരിക്കാൻ സഹായിക്കും. ഒറ്റയ്ക്ക് എല്ലാം ചെയ്യാതെ, കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയും സുഹൃത്തുക്കളുടെയും സഹായം തേടുന്നത് പ്രധാനമാണ്.

റെഫറൻസുകൾ:

ഈ രോഗങ്ങളെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ ശാസ്ത്രീയമായ വിവരങ്ങൾ ആവശ്യമുള്ളവർക്ക് താഴെ പറയുന്ന വെബ്സൈറ്റുകളും പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളും പരിശോധിക്കാവുന്നതാണ്.

* അൽഷിമേഴ്‌സ് അസോസിയേഷൻ (Alzheimer’s Association):

* https://www.alz.org

* പാർക്കിൻസൺസ് ഫൗണ്ടേഷൻ (Parkinson’s Foundation):

* https://www.parkinson.org

* നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓൺ ഏജിംഗ് (NIA):

* https://www.nia.nih.gov/health/alzheimers

പ്രധാന അറിയിപ്പ് (Disclaimer)

ഈ ലേഖനം അൽഷിമേഴ്‌സ്, പാർക്കിൻസൺസ് രോഗങ്ങളെക്കുറിച്ച് പൊതുവായ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതിന് വേണ്ടിയുള്ളതാണ്. ഇത് ഒരു വൈദ്യോപദേശമായി കണക്കാക്കരുത്. ഈ രോഗങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ലക്ഷണങ്ങളോ സംശയങ്ങളോ ഉണ്ടെങ്കിൽ, കൃത്യമായ രോഗനിർണയത്തിനും ചികിത്സാ മാർഗ്ഗങ്ങൾക്കുമായി ഒരു ഡോക്ടറെയോ ആരോഗ്യ വിദഗ്ദ്ധനെയോ സമീപിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ആരോഗ്യപരമായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നതിന് മുമ്പ് എല്ലായ്പ്പോഴും ഒരു ഡോക്ടറുമായി കൂടിയാലോചിക്കുക.

എല്ലാവർക്കും നന്മകൾ നേർന്നുകൊണ്ട്,

—————

ജോജോ മാത്യു

പട്ടർമഠത്തിൽ